Dear Reader…
If you find a link or other flaw on this or any other blog of mine
If you find a link or other flaw on this or any other blog of mine
that does not work - let me know - I'll fix it :-)
------------------------------------------------------------------------
Czytelniku szanowny …
Jeżeli znajdziesz na tym lub innym moim blogu link lub inny mankament,
------------------------------------------------------------------------
Czytelniku szanowny …
Jeżeli znajdziesz na tym lub innym moim blogu link lub inny mankament,
który nie działa - daj znać – naprawię to :-)
... wszystko co fajne w jednym miejscu ...
+ cytaty zebranych w internecie materiałów
Pałac w Pieszycach to wyjątkowy, jedyny i nadzwyczajny skarb tej ziemi - znany mi i odwiedzany (ruiny) przeze mnie od wczesnych lat '60. Jestem z nim sentymentalnie powiązany i jakże uradowało się moje serce kiedy polski milioner z USA postanowił pałac uratować dla kolejnych pokoleń. DOKONAŁ CUDU W PIESZYCACH !!
Historia Pałacu 1
Od około XI do XIII wieku Śląsk należał do polskich książąt Piastowskich. Według legendy, jeden z nich miał rycerza Piotra, którego nazwano Duninem gdyż pochodził z Danii. Pewnego razu na polowaniu rycerz ten ochronił króla od rozwścieczonego dzika i dostał w nagrodę tereny od Gór Sowich aż do Ślęży.
Piotr Dunin założył wieś 'Piotrowy Las' (Peterswaldau po niemiecku) i za zgodą swojego księcia zaludnił wieś osadnikami, którzy nie musieli odrabiać pańszczyzny, czyli byli na tzw. ‘prawie niemieckim.’ Byli to na ogół Niemcy, Łużyczanie i Czesi.
Pierwsza notatka o Peterswaldau pochodzi z dnia 2.IV.1258. Wszyscy zanotowani w historii mieszkańcy Peterswaldau: księża, nauczyciele i właściciele ziemscy byli najprawdopodobniej pochodzenia niemieckiego.
W 1608 Friedrich von Gellhorn ożenił się z Maria von Reibnitz, właścicielką Peterswaldau. W tym czasie miały już one 3.000 mieszkańców i były całkiem zamożną wsią. Gellhorn szybko poszerzył swoje dobra wykupując okoliczne wioski. Mając ambicje książęce, von Gellhorn zaczął w 1615 roku budować Schloss Peterswaldau.
W 1705 wioskę Peterswaldau oraz zamek kupił przemysłowiec jeleniogórski - Bernhard von Mohrenthal. Von Mohrenthal przebudował pałac pomiędzy 1705 i 1710 pod kierunkiem słynnego architekta Dolnego Śląska - Frantza Martina Jr., który dodał barokowa fasadę oraz mansardowy dach. Ponieważ Mohrenthal zagrażał interesom angielskich fabrykantom, przetrzymywano jego statki w portach, co doprowadziło to do jego bankructwa.
Nowym właścicielem pałacu został książę Erdmann von Promnitz. On również zajmował się przemysłem tekstylnym, ale mając dobre wpływy na dworze Habsburgów i Hohenzollernów świetnie prosperował. Peterswaldau wkrótce stały się ważnym ośrodkiem włókiennictwa na Dolnym Śląsku. Nie mając dzieci, książę Erdmann von Promnitz zapisał cały swój majątek, łącznie ze Schloss Peterswaldau, siostrzeńcowi Chrystianowi Friedrich von Stolberg.
Nowym właścicielem pałacu został książę Erdmann von Promnitz. On również zajmował się przemysłem tekstylnym, ale mając dobre wpływy na dworze Habsburgów i Hohenzollernów świetnie prosperował. Peterswaldau wkrótce stały się ważnym ośrodkiem włókiennictwa na Dolnym Śląsku. Nie mając dzieci, książę Erdmann von Promnitz zapisał cały swój majątek, łącznie ze Schloss Peterswaldau, siostrzeńcowi Chrystianowi Friedrich von Stolberg.
Po zwycięstwie Prus nad Austrią i pokoju w 1763, Śląsk przypadł protestanckim Prusom. Ponieważ w Peterswaldau i ich okolicach było wielu protestantów, dlatego w 1765 lewe skrzydło zamku zostało przebudowane na kościół protestancki. W 1784 roku odnowiono fasadę zamku a dziewięć lat później przebudowano jego wieże, usuwając wysoką wczesnobarokową wieżę i zastępując ja platformą obserwacyjną z dużym, chińskim parasolem. W 1801 von Stolberg odnowił cały pałac, kładąc nowe tynki, reperując podłogi i dając ceramiczne piece grzewcze w miejsce licznych kominków.
Pałac był używany jeszcze w latach 60-tych XX wieku i mieścił kino. Odbywały się tutaj także zabawy. Nie mając dobrego gospodarza zamek uległ jednak zniszczeniu. Lokalni wandale poniszczyli bezcenne sztukaterie, powyrywali okiennice i podłogi. Pozrywano również drewniane stropy na opał. Ponieważ dach stracił miedziane rynny a przez lata nikt nie wstawiał brakujących dachówek, pałac popadł w kompletną ruinę.
Kiedy w październiku 2000 nowi właściciele przejęli nad nim pieczę, pałac był jednym wielkim rumowiskiem, ze zwalonymi stropami i zniszczonymi klatkami schodowymi. Sufity były tak uszkodzone, że trzeba było dawać nowe stropy na wszystkich piętrach.
Po usunięciu setek ton gruzu z piwnic, okazało się że glina wokół fundamentów przestała ochraniać ściany pałacowe przed wodą, która sączyła się w każdym zakątku piwnic. Po wykopaniu 3 metrowego rowu wokół pałacu i ułożeniu specjalnej ochrony plastykowej, woda przestała sączyć się i przenikać ściany pałacowe. Po tych pracach nastąpił wieloletni okres osuszania piwnic i ścian.
Ściany pałacu w zachodniej części miały wiele pęknięć. Po analizie okazało się że zmiany w strukturze zamku zrobione około 1800 roku naruszyły jego strukturalną spoistość, z którą walczono potem dając potężne kotwy spinające ściany. Po dodaniu dwóch ogromnych kolumn na parterze i przesunięciu ścian do ich oryginalnego położenia z 1615 roku, ściany pałacu przestały pękać.
Do odbudowy pałacu przystąpiono w usystematyzowany sposób. Przez pierwsze trzy lata usuwano gruz, stabilizowano ściany pałacu, dano nowy dach i rynny oraz postawiono nowe kominy, gdyż oryginalne były kompletnie zniszczone przez "poszukiwaczy skarbów" po drugiej wojnie światowej.
Usunięto też dziesiątki wagonów ziemi i gruzu z piwnic oraz nawieziono piasku. Po wstępnym osuszeniu murów położono wysoce kosztowne tynki Schomburga, które teraz chronią tynki powierzchniowe i farby od soli niesionej przez wodę w murach pałacowych.
W szóstym roku prac przystąpiono do prac artystycznych na większą skalę. Rozpoczęto układanie szeregu skomplikowanych sztukaterii w salach, komnatach i pokojach. Wykonano także wiele malowideł ściennych, głównie o tematyce mitologicznej.
Na sufitach umieszczono kopie obrazów słynnych mistrzów Renesansu i Baroku.
Obiekty, które są udostępnione do zwiedzania pokazują nie tylko piękno architektury, lecz również mistrzostwo sztukatorskie z wczesnego okresu XVII wieku, które zostało odtworzone przez okres kilku lat.
Kiedy w październiku 2000 nowi właściciele przejęli nad nim pieczę, pałac był jednym wielkim rumowiskiem, ze zwalonymi stropami i zniszczonymi klatkami schodowymi. Sufity były tak uszkodzone, że trzeba było dawać nowe stropy na wszystkich piętrach.
Po usunięciu setek ton gruzu z piwnic, okazało się że glina wokół fundamentów przestała ochraniać ściany pałacowe przed wodą, która sączyła się w każdym zakątku piwnic. Po wykopaniu 3 metrowego rowu wokół pałacu i ułożeniu specjalnej ochrony plastykowej, woda przestała sączyć się i przenikać ściany pałacowe. Po tych pracach nastąpił wieloletni okres osuszania piwnic i ścian.
Ściany pałacu w zachodniej części miały wiele pęknięć. Po analizie okazało się że zmiany w strukturze zamku zrobione około 1800 roku naruszyły jego strukturalną spoistość, z którą walczono potem dając potężne kotwy spinające ściany. Po dodaniu dwóch ogromnych kolumn na parterze i przesunięciu ścian do ich oryginalnego położenia z 1615 roku, ściany pałacu przestały pękać.
Do odbudowy pałacu przystąpiono w usystematyzowany sposób. Przez pierwsze trzy lata usuwano gruz, stabilizowano ściany pałacu, dano nowy dach i rynny oraz postawiono nowe kominy, gdyż oryginalne były kompletnie zniszczone przez "poszukiwaczy skarbów" po drugiej wojnie światowej.
Usunięto też dziesiątki wagonów ziemi i gruzu z piwnic oraz nawieziono piasku. Po wstępnym osuszeniu murów położono wysoce kosztowne tynki Schomburga, które teraz chronią tynki powierzchniowe i farby od soli niesionej przez wodę w murach pałacowych.
W szóstym roku prac przystąpiono do prac artystycznych na większą skalę. Rozpoczęto układanie szeregu skomplikowanych sztukaterii w salach, komnatach i pokojach. Wykonano także wiele malowideł ściennych, głównie o tematyce mitologicznej.
Na sufitach umieszczono kopie obrazów słynnych mistrzów Renesansu i Baroku.
Obiekty, które są udostępnione do zwiedzania pokazują nie tylko piękno architektury, lecz również mistrzostwo sztukatorskie z wczesnego okresu XVII wieku, które zostało odtworzone przez okres kilku lat.
-----------------------------------------------------------------
Pałac to przede wszystkim rezydencja reprezentacyjna. Budowali je bogacze - monarchowie, książęta, arystokraci i szlachta, a rezydencje stawały się siedzibami ich rodów. Pałace nie posiadały cech obronnych, aczkolwiek czasami otaczała je fosa. Miały one zapewnić wygodne życie swoim właścicielom i pokazywać ich bogactwo. Pałace budowano zazwyczaj w malowniczych okolicach. Otaczały je piękne ogrody i drzewa. Każdy szlachcic chciał mieć w swoim parku sadzawkę, fontannę czy kaplicę. Bogatsi decydowali się budować swoje pałace w cichym otoczeniu natury, z dala od folwarku. Biedniejsi mieli zabudowania w zasięgu wzroku, a do ogrodów wychodzili tylnym wyjściem. Ze względu na funkcje i położenie wyróżnia się pałace: wiejskie, miejskie, myśliwskie i letnie.
-----------------------------------------------------------------
Historia Pałacu 2
Ernst zmarł 3 IV 1679 roku pozostawiając mocno zadłużony majątek dzieciom. 16 VI 1705 roku dobra Peterswaldau wraz z pałacem zakupił bogaty i niezwykle przedsiębiorczy kupiec jeleniogórski Bernhard Bonit von Mohrenthal. To on przebudował pałac. Przeprowadzonymi gdzieś w latach 1705 - 1710 pracami kierował znany budowniczy śląski Martin Frantz Młodszy z Legnicy. Nowe rozwiązanie utrzymywało dotychczasowy układ brył, dotyczyło zaś przede wszystkim nałożenia dachów mansardowych oraz wprowadzenia wystroju barokowego. I tenże właściciel także bankrutuje, a dobra Peterswaldau w 1721 roku kupuje hrabia Erdmann von Promnitz, pan na Pless und Sorau (Pszczyna i Żary). W 1742 roku we wschodnim skrzydle zamku organizuje kościół ewangelicki. Na jego potrzeby wyburzono sklepienie pomiędzy znajdującą się na parterze ujeżdżalnią i salą balową na pierwszym piętrze.
W 1746 roku kościół wyposażono w organy. Bezdzietny hrabia w 1765 roku w testamencie swoje dobra przekazuje potomkom siostry, czyli hrabiemu Christianowi Friedrichowi von Stolberg - Wernigerode. W 1795 roku rozebrany zostaje hełm wieży, a w jego miejsce wybudowano taras widokowy z balustradą i chińskim parasolem. Od 1809 roku pałac Peterswaldau staje się stałą siedzibą hrabiów Stolberg - Wernigerode, którzy dokonują kolejnych modernizacji w 1842 r. i 1874 r. Tuż przed wybuchem II wojny światowej pałac wciąż był w posiadaniu rodziny Stolberg - Wernigerode. Jego właściciele mieszkali jednak w innej części Niemiec, a do eterswaldau przyjeżdżali okazjonalnie. W pałacu rezydował jedynie zarządca i personel. Pełna parą pracował natomiast (nieistniejący dzisiaj) browar usytuowany między kościołem św. Jakuba a pałacem. W latach II wojny światowej w pomieszczeniach zamkowych zorganizowano kobiecy obóz pracy.
Po 1945 roku cały kompleks wraz z browarem zajęła na krótko Armia Czerwona. Pobyt żołnierzy radzieckich zakończył się całkowitą dewastacją browaru. Nie pozostało śladu po jego wyposażeniu. Rozszabrowano również wyposażenie pałacu. W połowie lat 60 XX wieku obiekt zamknięto. Nieremontowany, słabo zabezpieczony przed złodziejami, wandalami i niszczycielskimi działaniami sił przyrody, pałac szybko popadł w zupełną ruinę. W grudniu 2000 roku nowymi właścicielami zamku zostało małżeństwo Hajdukowie. Natychmiast przystąpiono do remontu pałacu na podstawie monografii której wydanie sfinansował Urząd Miejski w Pieszycach. W czerwcu 2006 roku pałac został udostępniony dla zwiedzających po trwającym 6 lat remoncie. Odbudowa pałacu jest najważniejszą tego typu prywatną inwestycją w Europie, zarówno pod względem rozmachu jak i staranności oraz jakości wykończenia fasady i wnętrz.
Historia Pałacu 3
Ród von Peterswaldau był w posiadaniu Pieszyc od 1322 do 1597roku i zapewne miał jakiś dwór, ale nic o nim nie wiadomo,bo wspomina się dopiero ten powstały w miejscu dzisiejszego pałacu około 1580r. Później kupił je Adam von Reibnitz i nie nacieszył się długo swoją własnością gdyż umarł w przeciągu dwóch lat czyniąc spadkobierczynią córkę Marię, która wyszła za Friedricha von Gellhorna i wniosła Pieszyce w posagu. Ich syn- kolejny właściciel majątku rozbudował w latach 1615-1617 dwór w okazały, ufortyfikowany pałac-zamek. Umocnienia nie uchroniły budowli przed zajęciem i zniszczeniem przez Szwedów w 1634r więc w 1643 roku Ernst von Gellhorn unowocześnił i powiększył je. Budowlę otoczono podwójną fosą, nad którą przerzucono most zwodzony. Powstała wtedy również pałacowa straż, a mimo to Szwedzi ponownie splądrowali warownię i to dwukrotnie: w 1645 i 1648r. Mimo zniszczeń wojny 30-stoletniej Ernst odbudował rezydencję ale jego wystawne życie zadłużyło majątek i taki zostawił synowi, który nie udźwignął ciężaru długu i w rezultacie wszystko zlicytowano.
Pieszycka rezydencja / pałac - często bywa błędnie zwana zamkiem. Mało kto jednak wie, że Pieszyce posiadały ongiś dwie obronne budowle-zamki: jedną był początkowo właśnie ten stojący w centrum uznawany za pałac, zaś po drugim- stojącym kiedyś na górze zwanej Grodziskiem przed wsią Rościszów niewiele pozostało. Z trudem miejsce to odkryli archeologowie w latach 80-tych XX w mimo że wiek wcześniej prowadzono tam badania- sto lat zrobiło swoje. Dziś na podstawie ich prac ów zamek możemy sobie jedynie wyobrazić. Więc na górze sięgającej 535 mnpm na powierzchni 1,5 ha (kwadrat o boku około 125m) stała budowla przypominająca kształtem trzy okręgi. Boczne tworzyły podzamcze zaś środkowy pełnił rolę zamku górnego otoczonego murem i posiadającego: spory budynek mieszkalny, budynek bramny oraz dziedziniec. Całość odkopano podwójnymi wałami a dodatkową obroną była wykuta w skale fosa. Badania wykazały, że przy zamku znajdowała się kuźnia. Warownia najprawdopodobniej spłonęła, bo nie znaleziono żadnych elementów świadczących o prowadzonych tam walkach.
W 1705 roku pieszyckie dobra kupił Bernard von Mohrenthal. Bogaty kupiec z Jeleniej Góry nie tylko przyczynił się do rozwoju tkactwa w Pieszycach, ale również postanowił przebudować pałac w reprezentacyjną rezydencję w modnym wówczas stylu francuskiego baroku. Do realizacji swoich pomysłów zatrudnił architekta Martina Frantza Młodszego i tak oto około 1710 roku stanął nowy pałac z bogato zdobionymi i wyposażonymi wnętrzami słusznie zasługujący na miano Śląskiego Wersalu. Budowla posiadała trzy skrzydła na planie litery C nakryte mansardowym dachem. W centralnej części znajdowała się wieża z tarasem widokowym, zegarem i wykończona szpicem ozdobionym metalową chorągiewką, co można zobaczyć na starej rycinie. Za pałacem powstał również park a przed nim zabudowania gospodarcze. W pałacu nadal trwały prace jednak załamanie się zbytu tkanin, na którym głównie opierał się majątek kupca doprowadziło do jego bankructwa.
Z okazji skorzystał hrabia Erdmann von Promnitz kupując pałac w 1721 roku. Ów pan na Pszczynie i Żarach dokończył dzieła poprzednika - wykończył prace w pałacu adaptując lewe skrzydło rezydencji na zbór ewangelicki. Wszystko otrzymał w 1745 roku kolejny z rodu- Johann von Promnitz, jednak nie mając męskiego potomka zostawił Pieszyce w 1765 roku hrabiemu Christianowi Friedrichowi zu Stolberg-Wernigerode.
Za czasów tej rodziny w 1813 roku pieszycka rezydencja gościła na kwaterunku cara Aleksandra I wspomnianego w legendzie oraz późniejszego cesarza Prus Wilhelma I, który w tamtym czasie miał niespełna 16 lat.
Kolejnej przebudowie poddano pałac w XIXw i taki możemy oglądać dziś. Wjazd prowadzi przez bramę ozdobioną postumentami, na których umieszczono figury Wenus, Apolla, Merkurego i Diany. Idąc dalej w kierunku pałacu mija się zabudowania gospodarcze, w części których do niedawna znajdowały się mieszkania. Następnie przechodzi się przez jeszcze jedną bramę ozdobioną sfinksami. Pałac to trzykondygnacyjna budowla z umieszczoną w centralnej części kwadratową wieżą, która nie posiada już wcześniejszego wykończenia- jest jakby ścięta. Główne wejście zdobi portal z herbem Bernarda von Mohrenthala oraz balkon ozdobiony herbem rodziny von Gellhorn. Pałac ma 66 pomieszczeń zajmujących około 3000 m² powierzchni i kubaturze prawie 15000 m³.Za pałacem znajduje się park ze stawem, któremu uroku dodaje umieszczona na nim altana. Potomkowie Christiana Friedricha byli właścicielami Pieszyc do 1945 roku- ostatnim był Franz Xavier zu Stolberg-Wernigerode.
Armia Czerwona zajęła pałac oraz folwark w 1945 roku i przebywała tam do 1946 roku kiedy to rozszabrowany i zniszczony majątek przekazano Polsce. Pałac i zabudowania gospodarcze oddano w zarząd Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska”, która w niektórych pomieszczeniach pałacowych urządziła magazyn. Nie dbano należycie o i tak zniszczoną przez Rosjan rezydencję.
Na początku lat 60-tych przeprowadzono prace zabezpieczające po czym działała tam świetlica, stołówka oraz kino. Kiedy w 1967 roku właścicielem pałacu został Sąd Wojewódzki obiekt wkrótce przestał być użytkowany dając możliwość do dalszego szabrowania pozostałości. Upadającej budowli nie pomogli kolejni trzej właściciele między 1970 a 1980 rokiem. Prace zabezpieczające prowadzone w 1984 roku w nieużytkowanym obiekcie również niewiele pomogły i zniszczoną budowlę przejęło miasto, którego nie było stać na remont. Sprzedało więc pałac w 1992 roku inwestorowi, który nie dość, że nie zapłacił to jeszcze zadłużył ją kredytem hipotecznym. Ciekawi mnie tylko kto udzielił mu kredytu pod hipotekę nieruchomości, za którą nie zapłacił.
Zniszczona rezydencja w Pieszycach miała jednak szczęście kiedy w 2000 roku kupili ją Państwo Hajdukowie i to co od tamtej pory zrobiono nie da się opisać, a jeszcze mnóstwo pracy jest do zrobienia.
Historia Pałacu 4
Historia Pałacu 3
Ród von Peterswaldau był w posiadaniu Pieszyc od 1322 do 1597roku i zapewne miał jakiś dwór, ale nic o nim nie wiadomo,bo wspomina się dopiero ten powstały w miejscu dzisiejszego pałacu około 1580r. Później kupił je Adam von Reibnitz i nie nacieszył się długo swoją własnością gdyż umarł w przeciągu dwóch lat czyniąc spadkobierczynią córkę Marię, która wyszła za Friedricha von Gellhorna i wniosła Pieszyce w posagu. Ich syn- kolejny właściciel majątku rozbudował w latach 1615-1617 dwór w okazały, ufortyfikowany pałac-zamek. Umocnienia nie uchroniły budowli przed zajęciem i zniszczeniem przez Szwedów w 1634r więc w 1643 roku Ernst von Gellhorn unowocześnił i powiększył je. Budowlę otoczono podwójną fosą, nad którą przerzucono most zwodzony. Powstała wtedy również pałacowa straż, a mimo to Szwedzi ponownie splądrowali warownię i to dwukrotnie: w 1645 i 1648r. Mimo zniszczeń wojny 30-stoletniej Ernst odbudował rezydencję ale jego wystawne życie zadłużyło majątek i taki zostawił synowi, który nie udźwignął ciężaru długu i w rezultacie wszystko zlicytowano.
Hrabia Franz Stolberg - Wernigerode z żoną Barbarą
(PRINZESSIN BARBARA VON BOURBON-SIZILIEN)
ostatni przedwojenni właściciele pałacu
Hrabina Barbara Stolberg - Wernigerode
(PRINZESSIN BARBARA VON BOURBON-SIZILIEN) z dziećmi
Pieszycka rezydencja / pałac - często bywa błędnie zwana zamkiem. Mało kto jednak wie, że Pieszyce posiadały ongiś dwie obronne budowle-zamki: jedną był początkowo właśnie ten stojący w centrum uznawany za pałac, zaś po drugim- stojącym kiedyś na górze zwanej Grodziskiem przed wsią Rościszów niewiele pozostało. Z trudem miejsce to odkryli archeologowie w latach 80-tych XX w mimo że wiek wcześniej prowadzono tam badania- sto lat zrobiło swoje. Dziś na podstawie ich prac ów zamek możemy sobie jedynie wyobrazić. Więc na górze sięgającej 535 mnpm na powierzchni 1,5 ha (kwadrat o boku około 125m) stała budowla przypominająca kształtem trzy okręgi. Boczne tworzyły podzamcze zaś środkowy pełnił rolę zamku górnego otoczonego murem i posiadającego: spory budynek mieszkalny, budynek bramny oraz dziedziniec. Całość odkopano podwójnymi wałami a dodatkową obroną była wykuta w skale fosa. Badania wykazały, że przy zamku znajdowała się kuźnia. Warownia najprawdopodobniej spłonęła, bo nie znaleziono żadnych elementów świadczących o prowadzonych tam walkach.
W 1705 roku pieszyckie dobra kupił Bernard von Mohrenthal. Bogaty kupiec z Jeleniej Góry nie tylko przyczynił się do rozwoju tkactwa w Pieszycach, ale również postanowił przebudować pałac w reprezentacyjną rezydencję w modnym wówczas stylu francuskiego baroku. Do realizacji swoich pomysłów zatrudnił architekta Martina Frantza Młodszego i tak oto około 1710 roku stanął nowy pałac z bogato zdobionymi i wyposażonymi wnętrzami słusznie zasługujący na miano Śląskiego Wersalu. Budowla posiadała trzy skrzydła na planie litery C nakryte mansardowym dachem. W centralnej części znajdowała się wieża z tarasem widokowym, zegarem i wykończona szpicem ozdobionym metalową chorągiewką, co można zobaczyć na starej rycinie. Za pałacem powstał również park a przed nim zabudowania gospodarcze. W pałacu nadal trwały prace jednak załamanie się zbytu tkanin, na którym głównie opierał się majątek kupca doprowadziło do jego bankructwa.
Z okazji skorzystał hrabia Erdmann von Promnitz kupując pałac w 1721 roku. Ów pan na Pszczynie i Żarach dokończył dzieła poprzednika - wykończył prace w pałacu adaptując lewe skrzydło rezydencji na zbór ewangelicki. Wszystko otrzymał w 1745 roku kolejny z rodu- Johann von Promnitz, jednak nie mając męskiego potomka zostawił Pieszyce w 1765 roku hrabiemu Christianowi Friedrichowi zu Stolberg-Wernigerode.
Za czasów tej rodziny w 1813 roku pieszycka rezydencja gościła na kwaterunku cara Aleksandra I wspomnianego w legendzie oraz późniejszego cesarza Prus Wilhelma I, który w tamtym czasie miał niespełna 16 lat.
Kolejnej przebudowie poddano pałac w XIXw i taki możemy oglądać dziś. Wjazd prowadzi przez bramę ozdobioną postumentami, na których umieszczono figury Wenus, Apolla, Merkurego i Diany. Idąc dalej w kierunku pałacu mija się zabudowania gospodarcze, w części których do niedawna znajdowały się mieszkania. Następnie przechodzi się przez jeszcze jedną bramę ozdobioną sfinksami. Pałac to trzykondygnacyjna budowla z umieszczoną w centralnej części kwadratową wieżą, która nie posiada już wcześniejszego wykończenia- jest jakby ścięta. Główne wejście zdobi portal z herbem Bernarda von Mohrenthala oraz balkon ozdobiony herbem rodziny von Gellhorn. Pałac ma 66 pomieszczeń zajmujących około 3000 m² powierzchni i kubaturze prawie 15000 m³.Za pałacem znajduje się park ze stawem, któremu uroku dodaje umieszczona na nim altana. Potomkowie Christiana Friedricha byli właścicielami Pieszyc do 1945 roku- ostatnim był Franz Xavier zu Stolberg-Wernigerode.
Armia Czerwona zajęła pałac oraz folwark w 1945 roku i przebywała tam do 1946 roku kiedy to rozszabrowany i zniszczony majątek przekazano Polsce. Pałac i zabudowania gospodarcze oddano w zarząd Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska”, która w niektórych pomieszczeniach pałacowych urządziła magazyn. Nie dbano należycie o i tak zniszczoną przez Rosjan rezydencję.
Na początku lat 60-tych przeprowadzono prace zabezpieczające po czym działała tam świetlica, stołówka oraz kino. Kiedy w 1967 roku właścicielem pałacu został Sąd Wojewódzki obiekt wkrótce przestał być użytkowany dając możliwość do dalszego szabrowania pozostałości. Upadającej budowli nie pomogli kolejni trzej właściciele między 1970 a 1980 rokiem. Prace zabezpieczające prowadzone w 1984 roku w nieużytkowanym obiekcie również niewiele pomogły i zniszczoną budowlę przejęło miasto, którego nie było stać na remont. Sprzedało więc pałac w 1992 roku inwestorowi, który nie dość, że nie zapłacił to jeszcze zadłużył ją kredytem hipotecznym. Ciekawi mnie tylko kto udzielił mu kredytu pod hipotekę nieruchomości, za którą nie zapłacił.
Zniszczona rezydencja w Pieszycach miała jednak szczęście kiedy w 2000 roku kupili ją Państwo Hajdukowie i to co od tamtej pory zrobiono nie da się opisać, a jeszcze mnóstwo pracy jest do zrobienia.
Historia Pałacu 4
Historia pierwszego zamku w obecnych Pieszycach ginie w mrokach dziejów. Nic o nim nie wiadomo, nawet jaka była jego nazwa. Na podstawie znalezionych przedmiotów i zastosowanej zaprawy murarskiej (glinianej) powstanie warowni datuje się na początek drugiej poł. XIII w. Tradycja wiąże go z Piotrem Włastem, bardzo wpływowym możnowładcą od czasów Bolesława Krzywoustego, ale nie ma na to dowodów.
Drugi zamek w centrum Peterswaltu, bo tak nazywały się Pieszyce do 1945 r., powstał w I poł. XVII w. w wyniku rozbudowy istniejącego wcześniej dworu.
Widok pałacu Pieszyce z 1765 r.
Źródło: Pieszyce od czasów najdawniejszych do końca XX wieku
1258 r. - pierwsza wzmianka o Pieszycach dotycząca kaplicy. Jej patronem był Otton z Willina, który mógł być też właścicielem wsi lub przynajmniej jej części, bowiem w późniejszym okresie była ona już podzielona na 3 części. Następnie Pieszyce były własnością niemieckich rycerzy, m.in. Zeidlitza, Heynemanna i piszących się von Peterswald. Są oni często wymieniani w dokumentach, jednak nigdzie nie jest wspomniany zamek na górze Grodzisko. Albo więc został on szybko zniszczony (spalony) albo należał do kogoś innegook 1580 r. - w miejscu gdzie stoi obecny pałac postawiono dwór. Być może już wcześniej istniała w Pieszycach jakaś siedziba właścicieli wsi, ale nie jest ona znanalata 1615-17- z inicjatywy Friedricha von Gellhorna rozbudowano dwór do dużego renesansowego zamku - pałacu1634 r. - podczas wojny trzydziestoletniej zamek został zdobyty i splądrowany1643 r. - pospieszne prace przy fortyfikacjach zamkowych. Otoczono go podwójną fosą (we fragmentach zachowaną do dzisiaj) oraz mostem zwodzonym. Utworzono też straż pałacową30.09.1645 - Szwedzi najechali miasto i zamek. Właściciel zamku Ernest von Gellhorn schronił się w górach29.05.1648 - ponowny najazd Szwedów i splądrowanie zamkuprzełom XVI i XVII w. - rozpoczęto rozbudowę zamku Gellhornów w Pieszycach na jedną z największych i najwspanialszych śląskich rezydencji pałacowych. Powstały liczne dodatkowe budynki i piękny ogród. Wszystko w duchu baroku1705 r. - właścicielem pałacu został Bernhard von Mohrental1721 r. - Pieszyce kupił hrabia Erdman v. Promnitz1742 r. - lewe skrzydło pałacu zaadaptowano na zbór ewangelicki1765 r. - właścicielem dóbr pieszyckich został hr. Christian Friedrich Stolberg-Werenigerode 1813 r. w zamku pieszyckim kwaterował car Aleksander I oraz 16-letni następca tronu pruskiego, późniejszy cesarz Wilhelm I
Widok pałacu w Pieszycach wraz z panoramą centrum wsi. Miedzioryt Endlera z 1804 r.
XIX w. - do pałacu dobudowano portyk balkonowy na I piętrze. W tym wieku także zainteresowano się pierwszym zamkiem na górze Grodzisko. Obiekt odkryto i opisanopoczątek XX w. - pałac wzbogacono o nieistniejącą dziś przybudówkę od zachodulata 70-te XX w. - budowla służyła m.in. jako dom kolonijny, działało też w nim kino. Z braku remontów stopniowo popadała w ruinę i została następnie opuszczona1982 r. - ponownie odkryto resztki warowni na Grodzisku1993 r. - przeprowadzono pełne prace archeologiczne na Grodzisku. Pod warstwą gleby i gruzu odkryto mury zamkowe. W sumie wykopano ponad 10 000 zabytkowych szczątków, głównie ceramiki (szczególnie dużo naczyń służących do picia), gwoździe, okucia, zawiasy, klucze, groty oraz takie ciekawostki jak figura szachowa czy miniaturowa żelazna siekierka będąca zabawką dziecięcą. Znaleziska świadczą o bogactwie właścicieli i szerokich kontaktach, niektóre wyroby pochodzą np. z Nadreniikoniec 2000 r. - zrujnowany pałac kupili polonusi z USA Alicja i Marian Hajdukowie. Rozpoczęli jego remont, którego zakończenie planowane jest na 2020 rok2012 r. - Dnia 16 października 2012 r., w Pieszycach, w wieku zaledwie 55 lat zmarła Alicja Niemiec-Hajduk - współwłaścicielka pałacu pieszyckiego, inicjatorka jego zakupu i odbudowy.2013 r. - pałac został otwarty dla zwiedzających w soboty i niedziele. Obecnie zwiedzanie zawieszono ...2020 r. - 7 listopad 2020 w wieku 81 lat zmarł Stanisław Marian Hajduk właściciel pałacu w Pieszycach. Od 20 lat ratował pałac przed ruiną wydając na to ogromne sumy. Pan Marian (emigrant z Podhala od 1966 roku mieszkał i pracował w Las Vegas, USA.) miał te sumy bo był zdolnym matematykiem, właścicielem wielu patentów w dziedzinie automatyki przemysłowej.2020 r. - do nadal - ??***************************************
polecam --->> blog szczególny: https://moj-dzierzoniow.blogspot.com/
Polecam także:
https://moj-dzierzoniow.blogspot.com/
oraz ponad 60 moich innych blogów
https://www.blogger.com/profile/17285858304639530388
(C) copyright
Proszę przesyłać uwagi, sugestie, propozycje zdjęć i tekstów bezpośrednio na adres: pawul70@gmail.com
Autor bloga dołoży wszelkich możliwych starań, aby prezentowane treści były prawdziwe oraz nie naruszały rzeczywistych praw osób trzecich, w tym praw autorskich (jeśli zostaną ujawnione, będą znane).
Zważywszy jednak jak działa światowy internet, itp. należy brać pod uwagę fakt, że często nie można powyższego zagwarantować. Dlatego błędne informacje – brak autorstwa fotografii, tekstów, dokumentów, itp. ujawnionych na tym blogu nie mogą być podstawą jakichkolwiek roszczeń bez uprzedniego kontaktu z autorem celem ustalenia faktów, itp.
**********************************************************
Please send comments, suggestions, photo and text suggestions directly to the following address: pawul70@gmail.com
The author of the blog will make every effort to ensure that the presented content is true
and did not infringe the actual rights of third parties, including copyright (if any disclosed will be known).
However, considering how the global internet works, etc., it should be taken into account that this often cannot be guaranteed. Therefore, incorrect information - the lack of authorship of photos, texts, documents, etc. disclosed on this blog cannot be the basis for any claims without prior contact with the author to establish the facts, etc.
